Teorijski okvir analize nedavnih reformi krivičnog prava u Poljskoj
DOI:
https://doi.org/10.5937/crimen2501041UKljučne reči:
kazna kao pravna i socijalna institucija, procesna priroda kazne, mogućnost kazne, izvršivost kazne, potpuna izvršivost kazne, okončanje kazne, penalno poricanjeApstrakt
U ovom radu autor analizira određene aspekte nedavnih reformi krivičnog prava u Poljskoj iz perspektive kazne kao složene pravne i socijalne institucije procesne prirode. Cilj je da se omogući kritičko preispitivanje represivnosti krivičnopravnog sistema, koja se teško može objasniti njegovom efikasnošću, čak ni penalnim populizmom. U istraživanju primenjuje sledeće metode: istorijsko-pravnu, uporedno-pravnu, formalno-logičku, dijalektičku, analitičku, sintetičku, kao i induktivnu/deduktivnu metodu. Sinteza i triangulacija navedenih metoda zasnivaju se na principima kulturno integrisanih društvenih i pravnih studija (Królikowska, Utrat-Milecki, 2010b).
Downloads
Reference
Apel, Robert, and Daniel S. Nagin. 2011. "General Deterrence: A Review of Recent Evidence." In Crime and Public Policy, edited by James Q. Wilson and Joan Petersilia, 411–436. Oxford: Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780195395082.013.0007
Archives of Criminology. 2022. Archiwum Kryminologii 1. https://czasopisma.inp.pan.pl/index.php/ak/issue/view/304.
Bogacki, Piotr, and Mariusz Olężałek. 2023. Kodeks karny. Komentarz do nowelizacji z 7.7.2022 r. [Penal Code. Commentary to the Amendments of 7.7.2022]. Warszawa: C. H. Beck.
Christie, Nils. 1991. Granice Cierpienia [Limits to Pain]. Translated by Lech Falandysz. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Cullen, Francis T. 2022. "The End of American Exceptionalism: An Enlightened Corrections." Criminology & Public Policy 21 (4): 769–786. https://doi.org/10.1111/1745-9133.12605
Czapska, Janina, Michalina Szafrańska, and Daria Wójcik, eds. 2016. Penalny populizm. Perspektywa polityczna i społeczna [Penal Populism. A Political and Social Perspective]. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Dawidziuk, Ewa, and Jolanta Nowakowska, eds. 2020. Izolacja sprawców przestępstw uznanych za niebezpiecznych dla społeczeństwa [Isolation of Offenders Considered Dangerous to Society]. Warszawa: Rzecznik Praw Obywatelskich.
Duff, Antony. 2001. Punishment, Communication, and Community. Oxford: Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/oso/9780195104295.001.0001
Feinberg, Joel. 1984. The Moral Limits of the Criminal Law. Vol. 1: Harm to Others. Oxford: Oxford University Press.
Feinberg, Joel. 1985. The Moral Limits of the Criminal Law. Vol. 2: Offense to Others. Oxford: Oxford University Press.
Feinberg, Joel. 2006. "Funkcja ekspresyjna kary kryminalnej" [Expressive Function of Punishment]. Translated by Wojciech Mleczko. Ius et Lex 1: 215–228.
Filar, Marian. 2009. "Kara kryminalna – w służbie utopii czy w służbie władzy?" [Criminal Punishment – In the Service of Utopia or Power?]. In Kara w nauce i kulturze [Punishment in Science and Culture], edited by Jarosław Utrat-Milecki, 55–68. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Filar, Marian. 2011a. "Przestępstwa są niczym niewyczerpalnym bogactwem naturalnym" [Crime is an Inexhaustible Natural Resource]. In Polityczność przestępstwa. Prawo karne jako instrument marketingu politycznego [The Politicisation of Crime. Criminal Law as an Instrument of Political Marketing], edited by Piotr Zieliński, 7–12. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
Filar, Marian. 2011b. "Ustawy adrenaliną pisane?" [Acts Written with Adrenaline?]. In Prawo i ład społeczny. Integralnokulturowa analiza zagadnienia racjonalności [Law and Social Order. A Culturally Integrated Analysis of the Question of Rationality], edited by Jarosław Utrat-Milecki, 327–332. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Filar, Marian. 2014. "Współczesne kultury penalne" [Modern Penal Cultures]. In Kulturowe uwarunkowania polityki kryminalnej [Cultural Determinants of Criminal Policy], edited by Marian Filar and Jarosław Utrat-Milecki, 43–54. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Flew, Antony. 1972. "The Definition of Punishment." In Contemporary Punishment: Views, Explanations, and Justifications, edited by Rudolph J. Gerber and Patrick D. McAnany, 31–35. Notre Dame: University of Notre Dame Press.
Garland, David. 2001. The Culture of Control: Crime and Social Order in Contemporary Society. Oxford: Oxford University Press. https://doi.org/10.7208/chicago/9780226190174.001.0001
Góralski, Piotr. 2020. "Przegląd i ocena głównych kierunków nowelizacji Kodeksu karnego przeprowadzonych w latach 2015–2019" [Review and Assessment of the Main Directions of the Amendments to the Penal Code (2015–2019)]. In Reforma prawa karnego w latach 2015–2019 [Criminal Law Reform 2015–2019], edited by Piotr Góralski and Anna Muszyńska, 43–115. Warszawa: EuroPrawo.
Henham, Ralph. 2012. Sentencing and the Legitimacy of Trial Justice. London: Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203806739
Hudson, Barbara. 2003. Understanding Justice: An Introduction to Ideas, Perspectives and Controversies in Modern Penal Theory. Buckingham: Open University Press.
Kaczor, Robert. 2007. "Kontrowersje wokół dyrektywy prewencji indywidualnej" [Controversy Over the Individual Prevention Directive]. Prokuratura i Prawo 11: 90–98.
Kalisz, Tomasz. 2010. Sędziowski nadzór penitencjarny. Polski model nadzoru i kontroli nad legalnością i prawidłowością wykonywania środków karnych o charakterze izolacyjnym [Judicial Penitentiary Supervision. The Polish Model of Supervision and Control Over the Execution of Isolative Penal Measures]. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Kleck, Gary, and Brion Sever. 2018. Punishment and Crime: The Limits of Punitive Crime Control. New York: Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315142258
Kojder, Andrzej. 2011. "Nadmiar prawa" [The Excesses of the Law]. In Polityczność przestępstwa. Prawo karne jako instrument marketingu politycznego [The Politicisation of Crime. Criminal Law as an Instrument of Political Marketing], edited by Piotr Zieliński, 13–24. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
Konarska-Wrzosek, Violetta. 2002. Dyrektywy wyboru kary w polskim ustawodawstwie karnym[Directives for the Choice of Punishment in Polish Criminal Legislation]. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Konarska-Wrzosek, Violetta. 2020. "Ogólne założenia reformy prawa karnego przeprowadzonej ustawą z dnia 13 czerwca 2019 r. i ich normatywna realizacja w części ogólnej Kodeksu karnego wraz z próbą oceny" [General Assumptions of the Criminal Law Reform (2019) and Their Implementation in the General Part of the Penal Code]. In Reforma prawa karnego w latach 2015–2019 [Criminal Law Reform 2015–2019], edited by Piotr Góralski and Anna Muszyńska, 117–130. Warszawa: EuroPrawo.
Koredczuk, Józef. 2020. "Nowelizacje kodeksu karnego w latach 1997–2019 (próba charakterystyki)" [Amendments to the Penal Code (1997–2019)]. In Reforma prawa karnego w latach 2015–2019[Criminal Law Reform 2015–2019], edited by Piotr Góralski and Anna Muszyńska, 33–41. Warszawa: EuroPrawo.
Królikowska, Jadwiga. 2009. "Co socjologowie mówią o karze i punitywności" [What Sociologists Say About Punishment and Punitiveness]. In Kara w nauce i kulturze [Punishment in Science and Culture], edited by Jarosław Utrat-Milecki, 117–128. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Kwieciński, Adam. 2017. Wykonywanie kary pozbawienia wolności w systemie terapeutycznym[Execution of Imprisonment in the Therapeutic System]. Warszawa: C. H. Beck.
Lappi-Seppälä, Tapio. 2012. "Explaining National Differences in the Use of Imprisonment." In Resisting Punitiveness in Europe? Welfare, Human Rights and Democracy, edited by Sonja Snacken and Els Dumortier, 35–73. Abingdon: Routledge.
Lernell, Leszek. 1977. Podstawowe zagadnienia penologii [Basic Issues in Penology]. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.
Machel, Henryk. 2003. Więzienie jako instytucja karna i resocjalizacyjna [Prison as a Penal and Rehabilitation Institution]. Gdańsk: Arche.
Mącior, Władysław. 2005. "Nieudany kodeks karny z 1997 roku" [The Failed Criminal Code of 1997]. In W kręgu teorii i praktyki prawa karnego. Księga poświęcona pamięci Profesora Andrzeja Wąska [In the Circle of Criminal Law Theory and Practice: A Book in Memory of Professor Andrzej Wąsek], edited by Leszek Leszczyński, Edward Skrętowicz, and Zbigniew Hołda, 257–269. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Matravers, Matt. 2011. "Is Twenty-First Century Punishment Post-Desert?" In Retributivism Has a Past: Has It a Future?, edited by Michael Tonry, 30–45. Oxford: Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199798278.003.0002
Matthews, Roger. 2009. Doing Time: An Introduction to the Sociology of Imprisonment. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Melezini, Mirosława. 2013. Punitywność wymiaru sprawiedliwości karnej w Polsce w XX wieku[Punitiveness of the Criminal Justice System in 20th-Century Poland]. Białystok: Temida 2.
Melezini, Mirosława. 2019. "Tendencje w polityce karnej po reformie prawa karnego z 2015 r." [Trends in Criminal Policy After the 2015 Criminal Law Reform]. In Racjonalna sankcja karna w systemie prawa[Rational Criminal Sanction in the Legal System], edited by Piotr Góralski and Anna Muszyńska, 123–136. Warszawa: EuroPrawo.
Melezini, Mirosława. 2020. "Problem reformy prawa karnego. Uwagi na tle ustawy z 19 czerwca 2019 r." [The Problem of Criminal Law Reform: Observations on the 2019 Amendment]. In Reforma prawa karnego w latach 2015–2019 [Criminal Law Reform 2015–2019], edited by Piotr Góralski and Anna Muszyńska, 131–144. Warszawa: EuroPrawo.
Melossi, Dario. 2008. Controlling Crime, Controlling Society: Thinking About Crime in Europe and America. Cambridge: Polity Press.
Morgenstern, Christine. 2017. "Remand Detention in Europe: Comparative and Pan-European Aspects as Elements of a Wider European Penology." In European Penology?, edited by Tom Daems, Dirk van Zyl Smit, and Sonja Snacken, 193–216. Oxford: Hart Publishing.
Ornowska, Alicja. 2014. "Contradictio in adiecto? O warunkowym zawieszeniu kar wolnościowych w świetle obowiązującej regulacji i propozycji legislacyjnych" [Contradictio in Adiecto? On the Conditional Suspension of Custodial Sentences]. Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego 33: 181–196.
Ostaszewski, Paweł. 2014. Lęk przed przestępczością [Fear of Crime]. Warszawa: Wolters Kluwer.
Pinker, Steven. 2019. Enlightenment Now: The Case for Reason, Science, Humanism, and Progress. London: Penguin Books.
Pratt, John. 2007. Penal Populism. London: Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203963678
Przesławski, Tomasz, Michał Sopiński, and Ewa Stachowska. 2020. Analizy i oceny funkcjonowania systemu dozoru elektronicznego w Polsce w latach 2013–2017 [Analyses and Evaluations of the Electronic Monitoring System in Poland (2013–2017)]. Warszawa: C. H. Beck.
Radzinowicz, Leon. 1935. "Kryzys polskiego ustroju penitencjarnego" [Crisis in the Polish Penitentiary System]. Gazeta Sądowa Warszawska 42.
Ramsay, Peter. 2011. "A Political Theory of Imprisonment for Public Protection." In Retributivism Has a Past: Has It a Future?, edited by Michael Tonry, 130–154. Oxford: Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199798278.003.0007
Reitz, Kevin R., ed. 2018. American Exceptionalism in Crime and Punishment. New York: Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/oso/9780190203542.001.0001
Rogacka-Rzewnicka, Maria. 2021. Proces karny w perspektywie ewolucji naukowej i współczesnych tendencji rozwojowych [The Criminal Process in the Perspective of Scientific Evolution and Contemporary Trends]. Warszawa: Wolters Kluwer.
Ross, Jeffrey Ian, and Stephen C. Richards. 2003. "What is the New School of Convict Criminology?" In Convict Criminology, edited by Jeffrey Ian Ross and Stephen C. Richards, 1–14. Belmont: Wadsworth.
Schünemann, Bernd. 2016. "Can Punishment Be Just?" In Liberal Criminal Theory: Essays for Andreas von Hirsch, edited by A. P. Simester, Antje du Bois-Pedain, and Ulfrid Neumann, 269–282. Oxford: Hart Publishing.
Skupiński, Jan. 2009a. "Warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności" [Conditional Suspension of Imprisonment]. In Alternatywy pozbawienia wolności w polskiej polityce karnej[Alternatives to Imprisonment in Polish Criminal Policy], edited by Anna Błachnio-Parzych, Joanna Jakubowska-Hara, and Jan Skupiński, 20–57. Warszawa: Scholar.
Skupiński, Jan. 2009b. "Problem alternatywy pozbawienia wolności w obecnej i przyszłej polskiej polityce kryminalnej (uwagi końcowe)" [The Problem of Alternatives to Imprisonment in Polish Criminal Policy]. In Alternatywy pozbawienia wolności w polskiej polityce karnej [Alternatives to Imprisonment in Polish Criminal Policy], edited by Anna Błachnio-Parzych, Joanna Jakubowska-Hara, and Jan Skupiński, 309–320. Warszawa: Scholar.
Śliwowski, Jerzy. 1965. Sądowy nadzór penitencjarny [Judicial Penitentiary Supervision]. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.
Snacken, Sonja, and Els Dumortier. 2012. "Resisting Punitiveness in Europe? An Introduction." In Resisting Punitiveness in Europe? Welfare, Human Rights and Democracy, edited by Sonja Snacken and Els Dumortier, 1–20. Abingdon: Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203806654
Szczygieł, Grażyna. 2019. "Czy zaostrzać sankcje? Kilka refleksji na tle programu reform 'sprawiedliwość i bezpieczeństwo'" [Should Sanctions Be Tightened? Reflections on the "Justice and Security" Reform Program]. In Racjonalna sankcja karna w systemie prawa [Rational Criminal Sanction in the Legal System], edited by Piotr Góralski and Anna Muszyńska, 109–122. Warszawa: EuroPrawo.
Szymanowski, Teodor. 1996. Przemiany systemu penitencjarnego w Polsce [The Transformation of the Penitentiary System in Poland]. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Utrat-Milecki, Jarosław. 2006. Podstawy penologii. Teoria kary [Fundamentals of Penology. Theory of Punishment]. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. https://doi.org/10.31338/uw.9788323528104
Utrat-Milecki, Jarosław. 2008. "Penologiczne pojęcie punitywności populistycznej" [Penological Concept of Populist Punitiveness]. Prace IPSiR UW 13: 81–90.
Utrat-Milecki, Jarosław. 2010a. Kara. Teoria i kultura penalna: perspektywa integralnokulturowa[Punishment. Penal Theory and Culture: A Culturally Integrated Perspective]. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. https://doi.org/10.31338/uw.9788323547884
Utrat-Milecki, Jarosław. 2014. "Przymus prawny" [Legal Coercion]. In Socjologia prawa. Główne problemy i postacie [Sociology of Law. Main Issues and Figures], edited by Andrzej Kojder and Zbigniew Cywiński, 391–394. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. https://doi.org/10.31338/uw.9788323514657.pp.391-393
Utrat-Milecki, Jarosław. 2016. "Instytucja warunkowego zawieszenia kary z perspektywy typologii kar" [Conditional Suspension of Sentence from the Perspective of Penal Typology]. In Warunkowe zawieszenie wykonania kary w założeniach nowej polityki karnej [Conditional Suspension of Sentence in the New Penal Policy], edited by Andrzej Adamski, 67–130. Warszawa: Wolters Kluwer.
Utrat-Milecki, Jarosław. 2018. "Procesualność kary kryminalnej" [The Processuality of Criminal Punishment]. In Współczesne przekształcenia sankcji karnych [Contemporary Transformations of Criminal Sanctions], edited by Piotr Góralski and Anna Muszyńska, 23–62. Warszawa: EuroPrawo.
Utrat-Milecki, Jarosław. 2022a. Penologia ogólna. Perspektywa integralnokulturowa. T. 1: Kara kryminalna jako ogólna kategoria instytucji prawnej i społecznej [General Penology. A Culturally Integrated Perspective. Vol. 1: Criminal Punishment as a Legal and Social Institution]. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Utrat-Milecki, Jarosław. 2022b. Penologia ogólna. Perspektywa integralnokulturowa. T. 2: Podstawy polityki karnej [General Penology. A Culturally Integrated Perspective. Vol. 2: Principles of Criminal Policy]. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Utrat-Milecki, Jarosław, and Jadwiga Królikowska. 2010. Culturally Integrated Studies. Warszawa: Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego.
von Hirsch, Andreas, and Andrew P. Simester. 2011. Crimes, Harms, and Wrongs: On the Principles of Criminalisation. Oxford: Hart Publishing.
Wacquant, Loïc. 2009. Punishing the Poor: The Neoliberal Government of Social Insecurity. Durham: Duke University Press. https://doi.org/10.1215/9780822392255
Walker, Nigel. 1991. Why Punish? Oxford: Oxford University Press.
Whitman, James Q. 2003. Harsh Justice: Criminal Punishment and the Widening Divide Between America and Europe. Oxford: Oxford University Press.
Wilk, Leszek. 2010a. "Kara 25 lat pozbawienia wolności" [The Penalty of 25 Years’ Imprisonment]. In Kary i środki karne. Poddanie sprawcy próbie [Penalties and Measures: Probation], edited by Mirosława Melezini, 137–154. Warszawa: C. H. Beck.
Wilk, Leszek. 2010b. "Kara dożywotniego pozbawienia wolności" [Life Imprisonment]. In Kary i środki karne. Poddanie sprawcy próbie [Penalties and Measures: Probation], edited by Mirosława Melezini, 101–136. Warszawa: C. H. Beck.
Wróblewski, Bronisław, and Witold Świda. 1939. Sędziowski wymiar sprawiedliwości w Rzeczypospolitej. Ankieta [Judicial Justice in the Republic of Poland: A Survey]. Wilno: Księgarnia Józefa Zawadzkiego.
Zawłocki, Robert. 2016. "Reforma kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania z perspektywy Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego" [Reform of Probationary Imprisonment from the Perspective of the Criminal Law Codification Commission]. In Warunkowe zawieszenie wykonania kary w założeniach nowej polityki karnej [Conditional Suspension of Sentence in the New Penal Policy], edited by Andrzej Adamski, Maciej Berent, and Marcin Leciak, 21–41. Warszawa: Wolters Kluwer.
Zoll, Andrzej. 2013. "Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego wobec problemów związanych z represją karnoprawną" [The Criminal Law Codification Commission and Problems of Penal Repression]. In Reformy prawa karnego. W stronę spójności i skuteczności [Criminal Law Reforms: Towards Coherence and Effectiveness], edited by Jarosław Utrat-Milecki, 26–36. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Downloads
Objavljeno
Kako citirati
Broj časopisa
Sekcija
Licenca
Sva prava zadržana (c) 2025 Jaroslav Utrat-Milecki
Ovaj rad je pod Creative Commons Autorstvo 4.0 Internacionalna licenca.
Autori zadržavaju autorska prava i daju časopisu pravo prvog publikovanja rada, što omogućava drugima da dele rad uz priznanje autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.
